مسئولان جهاد كشاورزي چاره انديشي كنند
چرا نود در صد درختان گردوی وانشان آلوده به آفت کرم خراط است ؟!!!!!!
پروانه فری یا کرم خراط (Leopard moth)
Zeuzera pyrina
(Lep: Cossidae)
طول حشره کامل با بال هاي باز حدود ۴۰ تا ۵۵
ميلي متر است و داراي بال هاي سفيدرنگ است
که بر روي آن لکه هاي تيره فولادي ديده مي شود
پروانه فري یا کرم خراط هر دو سال يک نسل دارد
آفت زمستانها را به صورت لاروهاي سنين مختلف درون شاخه باقي مي ماند و در اوايل بهار لاروهايي که
رشدشان کامل شده در داخل شاخه هاي ميزبان تبديل به شفيره شده و حدود دو هفته بعد در اواخر بهار
شب پره ها به تدريج ظاهر مي شوند و خسارت اوليه از رگبرگ ها، دمبرگ ها و شاخه هاي کوچک شروع و به
تدريج به شاخه هاي بزرگتر منتقل مي شود و خسارت اين آفت در بعضي مناطق به ويژه روي درختهای دشت فلق
وانشان از۶۰ تا۱۰۰ درصد می باشد.درختان گردو مطلوبترین میزبان برای این آفت می باشند و گاهی صدها لارو
روی یک درخت تنومند گردو زندگی می کنند. بعد از خارج شدن از تخم و زمانی که لارو است اقدام به خوردن بدن
درخت می کند که در نهایت منجر به خشک شدن و از بین رفتن درخت می شود.
مبارزه با کرم خراط
- اخلال در جفت گیری
بهترین روش مقابله با کرم خراط اخلال در جفت گیری آن است که با استفاده از فرمون های حشرات در باغ گردو
انجام می شود .فرمون ماده ای است که حشره از خود خارج می کند و حشره نر با بو کشیدن آن جنس ماده را
ردیابی می کند. دراین طرح با استفاده از دستگاه های پخش فرمون، باغ گردو را از بوی این فرمون ها اشباع شده
که در این صورت حشره نر سردرگم می شود و توان ردیابی حشره ماده را ندارد ازاین رو جفت گیری انجام
نمی شود. در این روش تخم های حشره ماده عقیم می ماند و به لارو تبدیل نمی شوند و در نهایت از بین
می روند. این روش بهترین روش غیر شیمیایی مقابله با این آفت است که هیچ خطری برای محیط زیست ندارد
و آسیبی هم به حشرات مفید دیگر مانند زنبورهای عسل وارد نمی کند.
ازاین تله به صورت زیر می توان استفاده کرد :
استفاده از روش شکار انبوه : در این روش به ازای هر هکتار ۱۰ عدد تله دلتا محتوی فرمون پروانه زنبور مانند کار
گذاشته می شود . بهتر است نله ها سبز رنگ باشند ودر درختان با ارتفاع بالای ۶ متر در زیر محدوده کانوپی
درخت گذاشته شود .
- آبیاری مناسب
کمبود آب و ایجاد تنش های آبی حتی برای یک دوره آبیاری در ماههای گرم سال ، مهمترین عامل در جلب این آفت
می باشد. کرم خراط دوست دارد، شاخه‌های خشکیده گردو را بخورد و اگر با آبیاری مناسب و کود حیوانی به آن
رسیدگی شود در نتیجه با زنده نگه داشتن درخت خیلی سریع میتوان با این آفت مبارزه کرد.بنابر این دادن آب به
خاک در دوره های مشخص و لازم اولین شرط در پیشگیری و کنترل است .شاورزان توجه داشته باشند که در
هنگام آبیاری درخت باید به شکلی در مرکز جزیره‌ای قرار گیرد تا آب با تنه برخورد نکند و در همان شیارهایی که در
اطراف درخت ایجاد میشود، کود حیوانی در گودال‌هایی به عمق نیم متر قرار گیرد.
-تقویت درختان
حشرات چوبخوار قادرند درختان ضعیف را از فواصل دور تشخیص داده و به ضعف آنها پی ببرند بنابراین درختان
ضعیف را می بایست طبق توصیه های کارشناسان آب و خاک منطقه با کودهای دامی و شیمیائی تقویت کرد.
کنترل و درمان
- پوشاندن مدخل دالانهای فعال لاروی
این دالانها با ترشح شیرابه و همچنین تجمع و ریزش فضولات نارنجی رنگ لاروی از مدخل آنها مشخص می باشد.
برای پوشاندن این دالانها می توان از چسب مخصوص زئوزران که دارای چسبندگی فوق العاده و دائمی بوده
استفاده نمود ، سایر روشهای پیشنهادی قبلی مانند مفتول فلزی،سرنگ و پنبه مسموم و یا استفاده از گل و مل
برای مسدود کردن مدخل موقتی بوده و مدخل ورودی (خروجی) باز مانده ویا پس از مدتی باز میشوند که در
سالهای بعد مجدادا توسط این آفت و یا آفات مشابه مورد استفاده قرار میگیرد وموجب طغیان آفت میشود.
- سمپاشی
با استفاده از سموم گازی مثل خمیر آنتی تارلو که تلفات 100 درصد را ایجاد میکند که مقداری از خمیر
را در داخل دالان فعال (که بوسیله ی خارج شدن فضولات شناخته میشود)نموده و سوراخ خروجی را با
گل یا چسب باغبانی مسدود میکنند. گاز سمی حاصل از این خمیر داخل دالان پر شده و کرم خراط را
میکشد البته این روش در سطح وسیع محدود کاربرد دارد.در سطح وسیع می توان با سمپاشی سر
شاخه ها (که در اینصورت باید با استفاده از تله های فرمونی و نوری تاریخ ظهور حداکثر لارو های سن
اول مشخص شود) میتوان آفت را کنترل کرد. وقتی لاروها وارد قسمت چوبی نشده اند با استفاده از
سموم سیستمیک مثل دیمیکرون 40درصد می توان کرم ها را کنترل کرد. ولی بهترین نتیجه در مورد
کنترل شیمیایی با لارو های این آفت موقعی است که لارو ها تازه از تخم خارج شده و هنوز وارد
شاخه ها نشده است که بااستفاده از سمومی مثل آزینفوس متیل، دیتیون و موینفوس صورت میگیرد.
- هرس
بريدن شاخه هاي مبتلا و خشک شده در اسرع وقت را از اقدامات اورژانسی برای مقابله با ازدیاد و گسترش آفت
کرم خراط درگردوها می باشد.
با توجه به گسترش و نحوه عملکرد کرم خراط ، چنانچه با این آفت در باغات وانشان مبارزه
نشود قطعاً طی سه سال آیند تمامی درختات آلوده خشک خواهند شد
لذا از آنجائیکه در آمد اغلب کشاورزان عزیز وانشانی، از محصولات باغات بخصوص گردو
می باشد:
از مسئولان محترم حفظ نباتات جهاد کشاورزی گلپایگان ، شورای اسلامی و
دهیاری وانشان تقاضا می شود اقدام عاجل جهت مبارزه با این آفت
در سطح منطقه اعمال گردد.
