گلها و سبزیجات بهاری در ارتفاعات گلپایگان -موسیر ، لاله ، مرزنجوش ، شوید
به گزارش خبرگزاری تسنیم از اصفهان، از مدفون شدن تاریخ سرگردان در منطقه کوچری گلپایگان 2 سال می‌گذرد، منطقه‌ای که روزی روستایی خوش آب و هوا بود اما دست روزگار سرنوشت دیگری برایش رقم زد و کل روستا و حواشی آن برای سد کوچری برای همیشه به زیر آب رفت و با دنیای خاکی بدرود گفت!
در حال حاضر این منطقه تاریخی در اعماق آب به سر می‌برد، مسئله‌ای که هم برای باستان‌شناسان و هم برای دوستداران میراث فرهنگی نگرانی ایجاد کرده که ممکن است سنگ‌نگاره‌های ارزشمند کوچری دست‌خوش نابودی شود.
تاریخی سرگردان در اعماق آب!
پیش از این باستان‌شناسان 14 محوطه و تپه باستانی و 6 گورستان کشف کرده بودند که یکی از این 14 محوطه از مناطق بسیار مهم بود و متاسفانه در خود روستای کوچری قرار داشت و به زیر آب رفت.
در این محوطه تاریخی که اکنون به زیر آب رفته در باستان‌شناسی 3 سه نوع تدفین یافت شده و به گفته کاظم عرب سرپرست بررسی‌ها و مطالعات باستان‌شناختی حوزه سد کوچری گلپایگان که در این مورد تحقیقات و باستان‌شناسی انجام داده یک نوع تدفین سنگی چهار چینه‌ای است؛ به طوری که سنگ‌های آهکی نسبتا بزرگ ( شبه خرسنگ) از نقاط دیگر مانند بستر رودخانه و یا ارتفاعات به این منطقه آورده شده و در چهار سمت گور می‌چیدند. در این گور متوفی به صورت طاق باز روی سنگفرشی از قلوه سنگ‌ها قرار داده شده و اشیای تدفینی شامل ظروف سفالی مانند سبو، ساغر و پیاله در سمت چپ او قرار دارد؛ دست چپ اسکلت روی ظروف قرار گرفته و دست راست او به نشانه احترام روی سینه‌اش قرار دارد و البته این گور در کاوش‌ها دست نخورده بود.
عرب از 2 نوع تدفین دیگر نیز می‌گوید: نوع دوم گور خمره‌ای بود به این صورت که اسکلت را درون خمره قرار می‌دادند و بعد خمره را دفن می‌کردند. با توجه به این فرهنگ تدفین ممکن است دوره آن به زمان اشکانی و تدفین ثانویه برسد یعنی روشی که جسد را در هوای آزاد قرار می‌دادند تا هنگامی که گوشت بدن تجزیه شود و بعد استخوان را درون خمره قرار می‌دادند و خمره را دفن می‌کردند.
وی افزود: نوع سوم تدفین، دفن چمباتمه‌ای است که مانند نوع چهارچینه‌ای، با این تفاوت که از سنگ‌هایی در ابعاد کوچک‌تر و ساده‌تر استفاده می‌شده و اسکلت به شکل جنین و با حالت چمباتمه در گور قرار داده به طوری که دید آن اغلب به سمت خورشید و شرق است.
این مطالب بخشی از شواهد و تاریخ نهفته در این منطقه بود که اکنون در اعماق آب به سر می‌برد اما بر سر سنگ نگاره‌های تاریخی چه آمد؟ تابستان امسال بود که با افزایش آبگیری سد کوچری سنگ‌نگاره‌های تاریخی این محوطه به زیر آب رفتند.
تکاپو برای نجات‌بخشی سنگ‌نگاره‌های کوچری
این تاریخ ارزشمند در آب بلعیده شد و این در حالی است که مسئولان میراث فرهنگی خبر از پیگیری این واقعه میراثی می‌دهند اما مسئله مهم این است که خارج کردن این سنگ نگاره‌ها با وجود نامه اداری و روند طولانی آن ممکن است از بین بروند و با فرسایشی که توسط آب به وجود می‌آید این اثر تاریخی و منحصر به فرد کامل نابود شود.
در این میان علمدار علیان مسئول باستان شناسی میراث فرهنگی اصفهان در مورد پیگیری‌های میراث فرهنگی در این مورد از سال 88 به تسنیم می‌گوید: از سال 88 پیگیر سنگ نگاره‌ها در کوچری بودیم، این پروژه توسط آب منطقه‌ای تهران انجام می‌شود از همان زمان مکاتباتی با آب منطقه‌ای انجام دادیم مبنی بر شناسایی و مستند نگاری و نجات بخشی آثاری که در محدوده سد است.
وی افزود: ما یک سال مکاتبه کردیم و پژوهشکده میراث ورود کرد، پروژه ملی بود و نجات بخشی سنگ نگاره‌ها مطرح شده بود کلیه‌ی پیگری امور اجرایی روی دوش پژوهشکده قرار گرفت، همان موقع ما قصد انتقال آن‌ها را داشتیم تا در شهر گلپایگان نگهداری و در معرض نمایش قرار بگیرد.
مسئول باستان‌شناسی میراث‌فرهنگی اصفهان گفت: در مکاتباتی که داشتیم آب منطقه‌ای تهران هزینه این نجات بخشی را متقبل نشده و به نوعی این ماجرا در سیکل اداری قرار گرفته است، امیدواریم با پیگیری نجات بخشی سنگ نگاره‌ها انجام شود.
نجات سنگ نگاره‌های کوچری و تنگه غرقاب گلپایگان در دستور کار میراث فرهنگی اصفهان
تکاپو برای نجات سنگ نگاره‌ها تنها موضوعی است که اهالی میراث فرهنگی را درگیر خود کرده است؛ مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان گفت: قرار است با استقرار یک پایگاه پژوهشی راهکارهای نجات سنگ نگاره‌های کوچری در گلپایگان مورد بررسی قرار گیرد.
فریدون اللهیاری در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در اصفهان با اشاره به سنگ‌نگاره‌ها اظهار داشت: قرار بر این شد که یک پایگاه پژوهشی مستقر و پیشنهاد شده از طریق مذاکراتی که پژوهشگاه میراث فرهنگی و سازمان میراث فرهنگی در تهران با سازمان آب منطقه‌ای دارند این تکلیف را مشخص کنند برای سازمان آب منطقه‌ای که منابع تاسیس پایگاه پژوهشی را در آنجا را تامین کند.
وی افزود: این پایگاه پژوهشی وظیفه پایش و رصد سنگ نگاره‌ها برای نجات بخشی و انتقال بخش‌هایی از آن است تا از سد خارج شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اصفهان گفت: آب گیری سد کوچری در حدی مجوز دارد و بالاتر از آن از نظر قانونی ایراد دارد و ما این مسئله را در دادگاه نیز طرح دعوی کردیم.
وی در پاسخ به اینکه قرار بود سازمان آب منطقه‌ای تامین منابع در اعتبار کند اما هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته بیان کرد: قرار بوده هماهنگی صورت بگیرد و بخش دیگر این است که پرونده در مراجع قضایی در حال بررسی است.
اللهیاری خاطرنشان کرد: با ایجاد این پایگاه، سنگ نگاره‌های کوچری و تنگه غرقاب گلپایگان نیز تحت پوشش قرار می‌گیرد.
از سوی دیگر نامه‌نگاری‌ها هنوز نتیجه لازم را نداده اما با کاهش آبگیری سد و پایین آمدن سطح آب خبر خوبی از نماینده گلپایگان در این باره شنیدیم.
سنگ نگاره تاریخی "صورت فلکی سرطان" کوچری گلپایگان از آب بیرون آمد
اما در این میان از نماینده مردم گلپایگان و خوانسار در مجلس نیز این مسئله را جویا شدیم وی در این مورد گفت: با متوقف کردن آبگیری سد کوچری سنگ نگاره تاریخی و قدیمی "صورت فلکی سرطان" کوچری از آب بیرون آمده است.
علی بختیار در گفت‌وگو با تسنیم در اصفهان با اشاره به کشف سنگ‌نگاره‌های کوچری از این سد در شهرستان گلپایگان اظهار داشت: بیش از یک سال است که برای نجات سنگ نگاره‌ها مکاتباتی با وزارت نیرو انجام گرفته در این راستا ادامه آبگیری متوقف شده است. در حال حاضر بخشی از این سنگ نگاره‌ها از زیر آب بیرون آمدند که یکی از آن‌ها "صورت فلکی سرطان" است.
وی افزود: از مسئولان میراث فرهنگی درخواست دارم این قضیه را جدی بگیرند و برای آن هر چه زودتر اقدام کنند.
بختیار با اشاره به سنگ نگاره‌هایی که در تنگه غرقاب گلپایگان نیز وجود دارد خاطرنشان کرد: در این منطقه سنگ نگاره‌های قدیمی بیش از 7 هزار سال وجود دارد و در این مورد سرمایه‌گذارهایی شناسایی شده‌اند. امیدواریم سال آینده برای ساماندهی سنگ نگاره‌های این منطقه نیز اقدامی صورت گیرد.
سنگ نگاره "صورت فلکی سرطان" و سایر آن‌ها از آب بیرون آمدند در محیط بیرون از آب می‌مانند محیطی که ممکن است سوداگران آن را به یغما برده و بخشی از تاریخ ما محو شود. ایجاد فضایی برای سنگ نگاره‌های تاریخی و نگهداری آن‌ها و خارج شدن از آب مسئله‌ای نیست که با مرور زمان درست شود.
