با وجود قانونی مبنی بر ممنوعیت صدور هر گونه پروانه ساختمانی و انجام عملیات عمرانی در حریم بافتها و بناهای تاریخی، دستگاههای خدمات رسان در شهر گلپایگان با صدور مجوز ساخت و ساز، موجب شکسته شدن حریم بعضی از بناهای تاریخی شدهاند.
به گزارش ایمنا، مناره سلجوقی گلپایگان با قدمت 900 ساله متعلق به دوران سلجوقیان در زمره بلندترین منارههای قرن پنجم هجری قمری است.
مناره سلجوقی دو در ورودی به بالای منار دارد که درون آن پلکانی تعبیه شده و به صورت دَورانی با 64 پله به بالای مناره راه دارد، قسمتهای پایین و بالای مناره دارای کتیبه آجری است که این کتیبه به خط کوفی نوشته شده و فاقد تاریخ بوده و متن کتیبه آن از آیات کلام الله مجید است.
به دلیل معماری خاصی که در ساخت بنا صورت گرفته این بنای تاریخی در برابر حوادث طبیعی مانند زلزله، باد، باران، سرما و گرما سرفراز برجای مانده است. منار گلپایگان این بنای با در گذشته فانوس مسافران در شبهای ابریشم بوده است به همین دلیل از ارزش والایی برخوردار بوده البته امروز نیز به عنوان یک بنای ارزشمند مطرح است و باید برای حفظ و نگهداری آن از هر گونه تلاشی دریغ نکرد.
دومین ساخت و ساز در حریم مناره سلجوقی در کمتر از سه سال در حالی رخ میدهد که با وجود قانونی مبنی بر ممنوعیت صدور هر گونه پروانه ساختمانی و انجام عملیات عمرانی در حریم بافتها و بناهای تاریخی، دستگاههای خدمات رسان در شهر گلپایگان با صدور مجوز ساخت و ساز، موجب شکسته شدن حریم بعضی از بناهای تاریخی شدهاند.
براساس این قانون ساخت و ساز با ارتفاعی که حریم آثار تاریخی را مخدوش کند، غیر مجاز است، در حالی که مجوز مراجع ذیصلاح به کمک تخریب کنندگان و تعرض کنندگان به حریم آثار تاریخی از جمله مناره سلجوقی آمده است.
با مجوز این مراجع یک ساختمان شش طبقه در فاصله 170 متری مناره سلجوقی در حال احداث است که نه تنها موجب مخدوش شدن این اثر تاریخی شده بلکه صاحبان دیگر املاک فرسوده نیز ترغیب به برج سازی میشوند و این روند ادامه مییابد.
برج سازی در اطراف قامت مناره تاریخی را خم میکند، مناری که در فاصله چند کیلومتری شهر امکان دید آن وجود دارد و حتی در طی این 900 سال برج یا ساختمانی در مسیر دید آن ساخته نشده چرا باید به یکباره مجوز از سوی مراجع ذیصلاح صادر شود.
مجوز مراجع ذیصلاح به کمک تخریب کنندگان آثار تاریخی میآید
دانیال جهانشاهی، فعال میراث فرهنگی گلپایگان در این باره میگوید: این ساخت و ساز در حالی انجام میشود که مالک خانه مسکونی با مجوزی که از سوی شهرداری دارد، در فاصله 170 متری مناره سلجوقی اقدام به ساخت شش طبقه ساختمان مسکونی کرده و سبب نابودی حریم این بنای تاریخی شده است.
وی ادامه می دهد: اکنون کاری از یگان حفاظت میراث فرهنگی ساخته نیست، در عمل، هرگاه این یگان برای انجام این گونه موارد به جایی فرستاده میشود، کاری صورت نمیگیرد زیرا مجوز دستگاههای ذی صلاح به کمک تخریب کنندگان آثار تاریخی میآید.
این فعال میراث فرهنگی تصریح میکند: در اجرای بند (ج) ماده واحد قانون تشکیل سازمان و بند شش ماده سه قانون اساسنامه سازمان میراث فرهنگی کشور مصوب مجلس اثر تاریخی مناره سلجوقی پس از طی مراحل و تشریفات قانونی در تاریخ 28 خرداد 1315، با شماره 250 در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.
وی میافزاید: از تاریخ ثبت اثر، مناره در حفاظت سازمان میراث فرهنگی بوده و هرگونه دخل و تصرف در اثر مذکور برابر ماده 558 تا 569 از کتاب پنجم قانون مجازات اسلامی، جرم محسوب شده و مرتکب مجازاتهای قانونی میشود.
دانیال جهانشاهی از بی نتیجه ماندن مکاتبات و پیگیری دوستداران میراث فرهنگی برای حفظ و رعایت حریم آثار تاریخی شهرستان گلپایگان خبر میدهد و میگوید: برای ساخت بنای جدید در کنار آثار تاریخی، باید از ضوابط میراث فرهنگی که در قانون پیش بینی شده است، پیروی کرد.
وی اظهار میکند: علاوه بر محصور شدن مناره سلجوقی، لرزشهای مداوم در اثر ترافیک خیابان اصلی شهر، مطمئنا در بلند مدت آسیبهایی جبران ناپذیر به این اثر فاخر فرهنگی خواهد زد.
جهانشاهی اضافه میکند: تهدید مجدد این اثر تاریخی درحالی انجام میشود که دو سال گذشته نیز در ضلع شمالی و در فاصله هشت متری مناره سلجوقی، به منظور ساخت و ساز تجاری، گودبرداری عمیقی انجام شد.
وی میافزاید: شهرستان گلپایگان با برخورداری از دهها اثر ارزشمند تاریخی، هنوز بخش قابل توجهی از آن ثبت نشده، بنابراین همین موضوع باعث شده تا بناهای تاریخی و فرهنگی این شهرستان یکی پس از دیگری با تخریب و تعرض مواجه شوند.
این فعال میراث فرهنگی گلپایگان خاطرنشان میکند: به دلیل ساخت و ساز و کج سلیقهای، کار به این جایی رسیده که بسیاری از آثار تاریخی شهر توسط مالکان تخریب و یا به وسیله ساختمانهای مدرن بلعیده میشود و دیگر نمیتواند در فضای آرام و بدون دخالت اِلمانهای خارجی از آنها لذت ببریم.
جهانشاهی صدور رای جریمه را مجوزی برای ادامه ساخت میداند و میگوید: با این شرایط مالک با خیال آسوده به ساخت و ساز ادامه میدهد، که این موضوع مسئله کوچکی نیست و هرچه سریعتر باید به آن رسیدگی کرد و تخریب ساختمان برای جلوگیری از مخدوش شدن دید مناره سلجوقی ضروری است، صدور رای تخریب اقدامی باز دارنده برای پیشگیری از اقدامات مشابه است.
براساس طرح تفضیلی عمل کردهایم
محمد فصیحی، رییس شهرسازی شهرداری گلپایگان در این باره به ایمنا میگوید: براساس طرح تفصیلی برای شخصی که برای پنج طبقه واحد مسکونی در 170 کیلومتری منار سلجوقی اقدام کرده مجوز چهار طبقه و پارکینگ داده شده بود، اما با خبر شدیم که به ساخت پنج طبقه اقدام کرده به همین دلیل بلافاصله و در حین نصب ستون برای طبقه پنجم از سوی واحد کنترل ساختمان شهرداری گلپایگان روند پیشرفت ساختمان متوقف شد.
وی میافزاید: این موضوع به کمیسیون بدوی(ماده 100) فرستاده شد که متشکل از نماینده شورای شهر، نماینده وزارت کشور و نماینده قوه قضاییه است، دو ماه احداث ساختمان به تعلیق افتاد تا اینکه کمیسیون رأی به جریمه صادر کرد که مالک مجاز به پرداخت جریمه شد.
با استعلام از میراث فرهنگی گلپایگان رای صادر شده است
حسین زاهد، عضو شورای شهر گلپایگان اظهار میکند: با استعلام از میراث فرهنگی گلپایگان مبنی بر اینکه احداث ساختمان در 170 متری مناره سلجوقی گلپایگان به سازه این بنای تاریخی آسیب نمیرساند، رأی صادر شد.
وی ادامه میدهد: اعضای کمیسیون ماده 100 برای حفظ این بنای تاریخی در اعتراضات مردمی در تخریب نصف ساختمان در سمت خیابان طالقانی حکم صادر کرده است.
زاهد تصریح میکند: شخص مالک ساختمان اگر اقدام به ساخت جانپناه کند، حکم تخریب صادر میشود و باید طبق ضوابط شهرسازی زاویه تابش آفتاب در 45 درجه رعایت شود.