یاد یاران
بدرقه بانوی با فضیلت و پرهیزکار
شادروان فخرالسادات سیدین (توکل)
وَلْتَکُن مِّنکُمْ أُمَّةٌ یَدْعُونَ إِلَى الْخَیْرِ وَیَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَیَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنکَرِۚ وَأُولَٰئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ
(سوره آل عمران 104)
و باید از شما گروهی باشند که دیگران را به خیر و خوبی دعوت و از بدی ها نهی کنند و به راستی که آنان رستگارانند.
کدام دانه فرو رفت در زمین که نرست چرا به دانه انسانت این گمان باشد؟
کدام دلو فرو رفت و پر برون نامد ز چاه، یوسف جان را چرا فغان باشد؟
"مولوی"
روز دوشنبه 29تیر ماه 1394 از طریق پیامک برادر عزیزم جناب آقای سید جمال ماهری از درگذشت زنده یاد فخرالسادات سیدین (خانم توکل) اطلاع یافتم.
خبر بسیار دردناک و تکان دهنده بود؛ زیرا اگرچه در جریان بیماری ایشان بودم، اما تصور نمیکردم با این سرعت فرشته مرگ گریبان این چهره ارزشمند را در برگیرد.
اینجانب که از دیرباز با همسر این مرحومه ، برادر ارجمند استاد محمدحسن توکل انس و الفت داشتم، مراوداتی با سرکارخانم توکل نیز پیدا نمودم، معمولا سالی یک بار توفیق مصاحبت به دست می آمد و گفتگوهایی به یادماندنی با یکدیگر داشتیم.
این بانوی فرزانه در دامان خانواده ای اصیل و پایبند به اسلام و از سلاله سادات در شهرستان خمین پرورش یافته بود. هم پیوندی با برادر بزرگوارش استاد سید محسن سیدین که مراتب فضل و دانش او قبل از پیروزی انقلاب اسلامی در دهه پنجاه خورشیدی بر ما آشکار شده بود، کافی بود تا انگیزه من برای تعامل با ایشان و آقای توکل روبه فزونی باشد.
اما در جریان نشست و برخاست ها دریافتم که فراتر از وابستگی به خانواده، خانم توکل اسوه ی رفتاری تمام عیار برای زنان مسلمان است؛ زیرا شخصیت جامع و چند وجهی ایشان که بر پایه جهد عمیق علمی و در عین حال التزام و ایمان قلبی به اسلام شکل گرفته بود، توانست دریچه های جدیدی از معرفت در او بگشاید و همانند طبیبی دوار در هر محفل و مجلسی آن را بازگو نماید.
در سوگ زنده یاد فخرالسادات سیدین (خانم توکل) باید اشاره کنم که شاهکار او زندگی اش بود، زیرا در همبستگی میان دیروز و امروز و در هم آمیختگی ساحت های گوناگون اندیشه و عمل ،توانسته بود خود را بیابد.او حقیقت را در متن زندگی اجتماعی جستجو می کرد و برای دستیابی به آن بر دو وجه گسست ناپذیر اصرار می ورزید. "نوآوری در سنت" و "سنت در نوآوری"
ایشان در عین تقید به احکام و پای بندی به شریعت، در جذب و پذیرش مفاهیم مدرن نیز گرایشی مثالزدنی داشت.فراموش نمی کنم یک بار در منزل آقای توکل موضوع "بحران هویت جوانان "را در میان گذارده و تجربه حضور در جمع هواداران فوتبال دو تیم استقلال و پرسپولیس در استادیوم آزادی را مطرح ساختم. ایشان با اشتیاقی وصف ناپذیر در بحث مشارکت کرد و صادقانه اذعان نمود که به رهیافت جدیدی در این زمینه دست یافته است.
این چهره فرهیخته پژوهشگری نواندیش و دین باوری آزادیخواه بود که با کردارش، گفتار خود را تصدیق می کرد. اگر ارزش انسان ها را تفکر و تلاش برای عمل به آرمان ها وباورها بدانیم، زنده یاد خانم توکل از جمله انسانهایی بود که عمرش را برای اندیشه ورزی با تکیه بر ایمان و برداشتن گام های عملی سپری ساخت.
از سال های گذشته تاکنون که در منزل همشیره بنده سالی دوبار به مناسبت ایام محرم و فاطمیه جلسات مذهبی زنانه برقرار است، خانم توکل پای ثابت این محافل بود و با آگاه سازی زنان نسبت به مسئولیت های دینی، اجتماعی و فرهنگی شان ، در جهت انجام رسالت خود گام بر میداشت. علاوه بر آن در فاطمیه جنب مسجد مرحوم حجت الاسلام که یادگار مرحومه حاجیه خانم ماهری است، نقش اصلی را در گردش امور مذهبی و قرآنی بردوش می کشید.
دامنه فعالیت ایشان به حضور در جلسات اولیاء و مربیان و نیز سخنرانی در جمع دانش آموزان و معلمان نیز کشیده می شد و در مواردی خانم توکل به عنوان یک مددکار فعال اجتماعی نقش یک تسهیلگر را در رفع اختلافات خانوادگی، گرهگشایی از مشکلات زندانی ها، تهیه جهیزیه برای دخترانی که از بضاعت مالی مناسب هنگام ازدواج برخوردار نبودند و ... بازی می کرد.
تا آنجا که اطلاع دارم قبل از انقلاب نیز این بانوی فداکار و مومن در کنار خانواده مبارز خود ،علیه رژیم ستمشاهی، پرچم جهاد را برافراشته بود و با ظلم و ستم نظام طاغوت مقابله می کرد.
چاشنی همه این اقدامات عشق و ارادتی بود که خانم توکل به اهل بیت عصمت و طهارت(س) و نیز علمای اسلام داشت. ایشان همراه با آقای توکل ارادتی خاص به حضرت آیت ا.. العظمی حاج آقا علی صافی گلپایگانی«ره» و بیت شریف آن بزرگوار داشت. صداقت بیاندازه، خلوص و صفای باطنی آن مرجع باتقوی ذهن و ضمیر این بانوی پاکدامن را به سوی خود کشانده بود. علاوه بر آن ، ایشان اجازه صرف ثلث سهم امام (وجوهات شرعیه) در امور ترویج مکتب تشیع و تبلیغ احکام شرعی را از سوی مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی لطف الله صافی گلپایگانی نیز داشت.
خانم توکل فقط یک فعال اجتماعی و فرهنگی برجسته نبود. در خانه نیز همسری موفق بود و با همسر بزرگوارش و نیز فرزندان برومندش زندگی هدف داری داشت. او حتی در جدال با مرگ نیز زندگی می کرد و در دردآورترین لحظات زندگی ازپا نایستاد. کِشتی اندیشه و تجربه اش را با قطب نمایی پیش برد که با ایستادن و درجازدن بیگانه بود.
خوشا به حال او که پاک زیست، پاک رفت و در جوار رحمت پروردگارش آرمید.
یَا أَیَّتُهَا النَّفْسُ الْمُطْمَئِنَّةُ ارْجِعِی إِلَى رَبِّکِ رَاضِیَةً مَرْضِیَّةً فَادْخُلِی فِی عِبَادِی وَادْخُلِی جنتی
ای روح آرامش یافته، خشنود و پسندیده به سوی پروردگارت باز گرد ، در زمره بندگان من داخل شو ،و به بهشت من درآی.
( سوره فجر آیات 27،28،29،30)
اینجانب که توفیق حضور در مراسم بزرگداشت خانم توکل را نداشتم، در تماس تلفنی با آقای توکل از خداوند برای ایشان صبر جمیل و زیبا طلب نمودم و او که خود همواره به قرآن مجید تمسک داشته و دارد،آیات «وَلَنَبْلُوَنَّکُمْ بِشَیْءٍ مِّنَ الْخَوفْ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الأَمَوَالِ وَالأنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِینَ ... که حاکی از آزمایش انسان ها توسط حضرت باریتعالی و بشارت به صابرین است را ، قرائت نمود
.(آیات 155و 156سوره بقره)
و در تداوم آن از زبان حضرت حافظ شعر زیر را بر زبان جاری ساخت.
منم که شهره شهرم به عشق ورزیدن منم که دیده نیالوده ام به بد دیدن
وفا کنیم و ملامت کشیم و خوش باشیم که در طریقت ما کافری است رنجیدن
این مصیبت را به خانواده های محترم توکل و سیدین بخصوص استاد محمدحسن توکل و دوست دانشمند و قرآن پژوه استاد سید محسن سیدین تسلیت عرض نموده، توفیق تداوم راه آن عزیز سفرکرده را از خداوند سبحان مسئلت می نمائیم.
هرگز نمیرد آن که دلش زنده شد به عشق ثبت است بر جریده عالم دوام ما
***********************************************************
سایت آخاله درگذشت این بانوی پرهیزکار را به استاد ارجمند جناب آقای توکل و دیگر اعضای خانواده ایشان تسلیت می گوید