ايران
عزيز ما با كشور ژاپن تقريبا? هم‌زمان با علوم جديد و راه و رسم آموزش به روش نو?
در مغرب زمين آشنا شد.
كشور ژاپن به لحاظ الگوبردار? درست از غرب و با تكيه بر سنت‌ها? اصيل مل?? كار خود
را از آموزش شروع كرد. در دور افتاده ترين روستاها? با همكار? مردم? به طور جد??
مدارس ابتدا?? را ت?سيس و گسترش داد. معلمان اين مدارس برا? تدريس علوم از روش
?يادگير? با عمل? بهره جستند. بدين معنا كه دانش‌آموزان را وادار ساختند با اجرا?
آزمايش? پديده‌ها? طبيع? را تجزيه و تحليل و تفسير نمايند و لذا موفق شدند با عشق و
ايمان و علاقه و كوشش خستگ?ناپذير?? بر مشكلات خود چيره شوند.
همگان? در اين فكر بودند كه: با حداقل هزينه? قناعت فرد? و جمع?? بيشترين درخدمت
آموزش و پرورش جامعه خود قرار گيرند. همه هماهنگ با تلق? و برداشت? درست و عميق و
هم راستا و هم سو برا? بهبود كيفيت آموزش گام برداشتند? برا? خانه ها? مسكون? خود
حداقل و برا? مدارس حداكثر وسعت را در نظر گرفتند. در آموزش از روش ?شاگرد محور??
بهره گرفتند. همه چيز را در اختيار مدرسه و معلم و دانش آموزان قرار دادند? برا?
محيط آموزش? قداست ويژه ا? قا?ل شدند. به دانش آموز شخصيت و مس?وليت را به طور
يكسان تفويض كردند? آموزش علوم با اجرا? آزمايش بوسيله دانش آموز تو?م شد. دانش
آموز را به طور مستقيم و غير مستقيم با طبيعت و قوانين موجود در طبيعت تماس دادند.
دانش آموزان را در اداره‌ي مدرسه و كلاس شريك كردند و آموزش نظر? با عمل? به گونه
ا? همگام و همراه شد كه در مدت كوتاه? توانستند? علوم را كه مبنا و اساس صنعت و
تكنولوژ? است به طور چشمگير? تقويت كنند.
مس?ولان
سياس? و علم? و فرهنگ? ژاپن بارها گفته اند? كه : ?برخلاف آنچه عده‌ا? تصور م?
كنند? ما ابتدا از توسعه? آموزش? و علم? شروع كرديم و بعد به دنبال آن? به توسعه ?
اقتصاد? دست يافتيم?? در واقع مبنا? اصل? توسعه اقتصاد? ژاپن ?توسعه آموزش?? است.
مت?سفانه دير زمان? است كه? علما? ما به علوم طبيع? توجه و عنايت چندان?
نداشته‌اند? و بيشتر وقت گرانبها? خود را در مباحث و مسا?ل نقل? صرف كرده اند. لذا
كشور نتوانست? شخصيت ها? برجسته ا? همچون : ابن سينا ? محمد بن موس? خوارزم? ?
ابوريحان بيرون? ? جابربن‌حيان ? رشيدالدين فضل‌الله و شيخ بها?? را ( كه در علوم
طبيع? نيز تخصص داشتند ) به جامعه عرضه كند.
از سو? ديگر وقت? زمامداران? اميركبير? بنيانگزار دارالفنون را از صحنه بيرون
كردند? هدف ها? اصل? او را نيز فراموش كردند.
در كشور ما علوم طبيع? تدريس شد? اما بدون اجرا? آزمايش!! دروس? مانند فيزيك? شيم?
و زيست شناس? و زمين شناس? به جا? اين كه در طبيعت تدريس شود و دانش‌آموز با چشم
خود ببيند? با دست خود لمس كند? با مغز خود بيانديشد و با قلب خود اطمينان پيدا
كند-( بجز موارد استثنا??)- در كلاس‌ها? در بسته بدون تماس با خود طبيعت كه موضوع
درس است? مانند قصه و داستان تدريس شد.
در مغرب زمين? شاگرد و معلم با كار و كوشش و تلاش شبانه‌روز?? در آزمايشگاه ها?
كوچك و بزرگ? قوانين طبيع? را با روش علم? كشف كردند? و آنرا بسط دادند كه به صورت
كاربرد? درآوردند و بدين ترتيب مبان? صنعت و تكنولوژ? خود را استحكام بخشيدند. هر
روز با آزمايش جديد? در رشته ها? مختلف علوم? به حقايق تازه ا? دست يافتند. با
وسواس علم? و دقت فراوان باد و باران? زمين و آسمان? ماه و ستارگان? دشت و بيابان?
كوه و كوهستان? صحرا و درختان? حيوان و انسان و... را مطالعه كردند و بر كره زمين
استيلا يافتند و راه? فضا شدند.
مواد خام را در اينجا و آنجا شناساي? و آزمايش كردند. مزارع و كشتزارها? درياها و
اقيانوس ها? موزه ها و كتابخانه ها را در اختيار دانش آموزان خود قرار دادند. و از
ايشان خواستند تا با غور و بررس? طبيعت? شخصا? قوانين را كشف و با آزمايش و روش ها?
علم? قوانين? كه قبلا? به وسيله دانشمندان كشف شده بود دوباره بررس? و تحقيق و صحت
درست? آن را ت?ييد و??يا با رد آن قانون جديد? وضع يا آن را كامل نمايند.
گاه? كلاس دانش آموزان در كنار بركه آب يا رودخانه و مزرعه تشكيل م? شد و هردانش
آموز? برا? خود با كمك چند ابزار ساده مانند ذره بين? آ?ينه? قيچ?? نيروسنج? قطب
نما? آهن ربا و... از همان دوره ابتداي? روش بررس? طبيعت را م? آموخت با اين روش
دروس و مطالب آموزش? مستقيما? از نوك انگشتان به مغز انتقال م? يافت. بدين ترتيب
رموز عالم را به طور? نسب? كشف كردند و هزاران وسيله را توليد? و صدها بيمار?
لاعلاج را درمان كردند. چهره جامعه تغيير و پيشرفت ها? حيرت انگيز? درتمام شاخه ها
صورت پذيرفت.
ما در حق دانش آموزان خود كه از خوش استعدادترين? دانش آموزان جهان م? باشند.
كوتاه? كرديم استعدادها? ايشان را تباه ساختيم. مستقيم ترين راه تدريس علوم را كه
روبرو كردن دانش آموز با پديده ها? طبيع? است? رها ساختيم و از دانش آموزان خود
خواستيم كه فقط عبارت? كه قانون را بيان م? كند? از بر كنند و ظاهرا? به همين
يادگير? طوط? وار بسنده كرديم و خوشحال شديم كه دانش آموزان ما نيز قوانين طبيع? را
م? دانند. در حال? كه اين يك خيالباف? محض بود. از بر كردن يك عبارت با درك و فهم و
تجزيه و تحليل و اظهارنظر درباره يك پديده طبيع? بسيار متفاوت است. همان گونه كه
مونتاژ كردن يك تلويزيون با اختراع آن بسيار فرق م? كند .
رسالت امروزما چيست ?
برا? آن كه بتوانيم کاستی های گذشته راجبران كنيم? هيچ راه? نداريم? جز آنكه در
نظام آموزش علوم در مدارس خود يك انقلاب عمل? به وجود آوريم. بايد حصارها? قطور?
مستحكم ? آهنين و غير قابل نفوذ? كه بين كلاس درس و طبيعت در مدارس ما كشيده شده
است منهدم كنيم. كلاس علوم را در طبيعت برپا كنيم. با عمل و اجرا? آزمايش و با
اشاره به پديده ها? طبيع? درس بدهيم? و از دانش آموزان نيز بخواهيم با اجرا? آزمايش
و عمل و ساختن وسا?ل ساده و ارزان قيمت كه قانون طبيع? را نشان دهد? درس را پس
بدهند. نمره امتحان تنها به عمل? تعلق گيرد كه نشان م? دهد دانش آموز قانون معين?
را درك و قدرت تجزيه و تحليل آن را پيدا كرده است.
اكنون كه در دانشگاه ها? ما در پاره ا? از رشته ها ? بخصوص علوم پايه ? زمزمه كار
تحقيق? آغاز شده است جا دارد اين زنده كردن روح تحقيق و پژوهش را از مدارس ابتداي??
راهنماي? و بخصوص دبيرستان شروع كنيم زيرا محققان آينده كشورما كسان? هستند كه
اكنون درمدارس ابتداي? آموزش م? بينند.
برا? اين كار به يك بسيج عموم? و مشاركت اجتماع? نيازمنديم? به مردم اعلام كنيم كه
از اين پس نم? خواهيم نفت خود را به ثمن? بخس بفروشيم? نم? خواهيم معادن غن? و
سرشار خود را با بها?? ناچيز در اختيار بيگانگان قرار دهيم و ... بلكه م? خواهيم
نفت خود را به وسيله كارشناسان و مهندسان ايران? شناساي? استخراج و تصفيه كرده و با
تبديل
آن به مواد قابل عرضه ? بازارها? جهان? را تسخير كنيم.
آياتاکنون ازخود س?وال كرده ايم كه به چه دليل? معادن سيليس
خود را با ارزان ترين قيمت به بيگانگان بفروشيم و عدس? ها? گوناگون را با گرانترين
قيمت وارد كنيم? آيا تا به حال از خود پرسيده ايم كه چرا بايد هزاران تن
مواد خام به خارج صادر و مواد مصرف? ابتداي? را از خارج وارد كنيم? آيا حيف نيست
ملت? كه دارا? استعدادها? درخشان و معادن سرشار و آب و هوا? مناسب ( حدود ۴۵ درجه
اختلاف دما در يك شبانه روز? ) م? باشد ازقافله ی تمدن عقب بماند ?
پاسخ اين س?وال و ده ها س?وال ديگر در زمينه عقب ماندگ? در ش??ن زندگ? اجتماع? و
فرد? را بايد در آموزش و پرورش پيدا كرد. در آموزش و پرورش بايد يك راست به سراغ
معلم و روش تدريس رفت.
معلمان ? كودكان ( ۷- ۶ ) ساله را به عنوان ورود? سيستم تحويل م? گيرند و پس از ۱۲
سال آموزش از سيستم خارج می کنند.
اگر روش تدريس معلم آميخته با تحقيق و پژوهش? آزمايش و تجربه و در ارتباط با مسا?ل
خانوادگ? اجتماع? ? اقتصاد?? فن? و صنعت? و كشاورز?? خدمات? باشد. اگر معلم با
استفاده از وسا?ل ديدار?? شنيدار? و سا?ل آزمايشگاه?? بازديدها? علم? و نيز با
برخورد? صحيح ( جذاب ? هدايت گر- محبت آميز- از رو? رفق و مدارا و سلامت نفس و ...)
آموزش دهد? و اگر معلم از امكانات موجود حداكثر بهره بردار? را بنمايد و البته اگر
معلم به خلق و خو? معلم? آراسته و در عين حال از نظر زندگ? ت?مين باشد? م? توان
انتظار داشت كه وظيفه خود را به خوب? انجام دهد? تا گام ها? اوليه در راه تربيت نسل
نو برا? تحقيق پژوش برداشته شود.
لذا همه بايد به معلم و مدرسه كمك كنيم تا بتواند رسالت بزرگ خويش را به انجام
برساند م? دانيد كه معلمان در كشورها? شرق? در بين خوش استعدادترين? علاقه مندترين
و آگاه ترين و دلسوزترين دانش پژوهان انتخاب م? شوند و پس از كسب آموزش ها? نو و
مناسب راه? كلاس م? شوند.
كشورها? پيشرفته در ابتدا? رونق علوم در كشور خود? شخصا? برا? تدريس اين شاخه وسيله
آزمايش طراح? كردند? به كمك وسا?ل ارزان قيمت آزمايشگاه درست كردند چون جا??
برا?تقليد کورکورانه نداشتند? رو? پا? خود ايستادند و مدارس خود را از هر نظر
منجمله روش تدريس نو تجهيز كردند.
شيگه ك? كادو يا متخصص علوم پايه در وزارت آموزش و پرورش ژاپن م? گويد : ?هدف
ما تنها تربيت يك انسان حقيق? و خلاق م? باشد? م? خواهيم دانش آموزان? تربيت كنيم
كه كاوشگر باشند? خود به تنهاي? فرضيه ها را طراح? كنند و با به كارگير? خلاقيت
ذهن? خود سنت تقليد و دنباله رو? را زير پا گذارند.?
سال ها است كه آموزش علوم در ژاپن از طريق آزمايش ها? عمل? پيگير? م? شود و دانش
اموزان نه با خواندن كتاب ها? درس? بلكه با استفاده از ميزها? آزمايشگاه? قوانين
طبيع? را فرا م? گيرند از دانش آموزان خود م? خواهند تا خود به پژوهش و تحقيق
بپردازند و اين كار تحقيق? از همان دوره ابتداي? آغاز م? شود و در همه زمينه ها از
جمله ادبيات توسعه م? يابد.
ايشان كتابخانه را آزمايشگاه و مركز تحقيقات دروس ادبيات قرار داده اند? معلم
فهرست? ازكلمات را به دانش آموزان م? دهد ازآن ها م? خواهد مفاهيم? معان?? مترادف
ها? متضادها? اين كلمات را خود شخصا? با مراجعه به كتابها? مختلف دركتابخانه ها
پيدا كنند. نوشتن شرح حال نويسندگان و شاعران برجسته و ... از تكاليف تحقيق? دانش
آموزان است.
در زمينه تحقيق و پژوهش هر قدم? كه برم? داشتند? طبيعت هم چند قدم به ايشان نزديك
ترمی شد? زيرا همانطور? كه م? دانيد? طبيعت اسرار خود را درگوش دانشمندان? محققان و
پژوهندگان زمزمه م? كند. و دانشمندان و محققان م? باشند كه اين زمزمه ها را تقويت
م? كنند? ده ها بار اشاره ها? طبيعت را تجزيه و تحليل و تفسير م? نمايند. مجهول را
به معلوم تبديل م? كنند و به زبان دانش و ? زبان رياض? ? م? نويسند و از اسرار
طبيعت كه ازمواهب اله? است بهره بردا? م? كنند.
در قرون وسط? اروپا?يان در جهل و ب? خبر? به سر م? بردند در مدارس آن ها كه
اسكولاستيك ناميده م? شود بيشتر مباحث عبارت بود از نقل آرا? بزرگان يونان? برا?
كتاب ها? قديم? و نقل مطالب مندرج در آن? بحث و تبادل نظر پيرامون مسا?ل? نظير
اينكه پيش از خلقت آدم فرشتگان كجا منزل داشتند? ابعاد فيزيك? فرشتگان چقدر است? و
طول قد حضرت آدم به هنگام هبوط چقدر بود?...
اما حركت ها? علم? وداهيانه و پيگير فرانسيس بيكن و رنه دكارت اروپا?يان را از
انزوا? علم? خارج كرد. رنه دكارت به روش پيشينيان درروش آموزش خط بطلان كشيد. و راه
و رسم جديد? را پيش رو? دانش پژوهان قرار داد كه مشخص ترين آن عدم اعتماد و اطمينان
به سخن پيشينيان بود. رنه دكارت با اينكه در ايام جوان? در رديف دانشمندان زمان خود
قرار گرفت? شجاعانه در آموخته ها? خود ترديد كرد و بر آن شد كه با انديشه شخص? خود
كسب علم و معرفت نمايد. ? رساله گفتار ? رنه دكارت تقريبا? بيان كوشش? است كه در
اين راه طولان? به عمل آورده است. در اين رساله رنه دكارت م? گويد? افراد بشر همه
دارا? عقل و خرد م? باشند يعن? همه اين وسيله كسب علم و دانش را در اختيار دارند.
اما به دليل آن كه همگان اين وسيله را يكسان و درست به كار نم? برند? گمراه م?
شوند. تنها كسان? م? توانند به حقيقت علم برسند كه روش صحيح? را در? راه به کار
بردن عقل ? پيش گيرند.
دانشمند انگليسی فرانسيس بيكن و حكيم فرانسو? رنه دكارت كوشيدند كه اصول? را به دست
دهند كه كشف مجهولات ميسر گردد? دستورات بيكن تقريبا? رو? تجربه و مشاهده ت?كيد
دارد در حال? كه دكارت بيشتر رو? روش درست به كار بردن عقل تكيه دارد. اما در واقع
اين دو دستور نه تنها با هم منافات ندارند بلكه مكمل يكديگرند? در عمل نيز هر دو در
فعاليت ها? علم? خود? هر دو دستور را بكار برده اند.
اين دوكوشيدند دانش پژوهان را ترغيب كنند كه در راه كسب معرفت با پا? خود گام
بردارند و به عصا? ديگران تكيه نكنند.
تحقيقات علم? رنه دكارت بيشتر تفكر و تجربه شخص? بود? چنانچه خود او گفته است ?
همواره كتاب جهان? را مطالعه م? كرد? كار او سير ت?مل در آثار طبيعت و چگونگ? خلقت
بود? يك? از دوستانش حكايت كرده است كه روز? به ديدن او رفته بودم? خواهش كردم
كتابخانه خود را به من نشان دهد? او مرا به پشت ساختمان برد? ديدم گوساله ا? را
پوست كنده برا? تشريح آماده كرده بود? گفت : بهترين كتاب ها كه غالبا? مطالعه م?
كنم از اين نوع كتاب ها است.
فرانسيس بيكن تخستين كس? است كه بر پيكر جهل علم نما? اسكولاستيك زخم كار? زد روش
بيكن مشاهده و تجربه و جمع آور? مواد بود? او معتقد بود برا? استخراج قواعد بايد
نهايت دقت و ت?مل را بكار برد و به نقل قول و روايت اعتماد نكرد. بلكه فرد شخصا?
بايد به مشاهده و تجربه و تحقيق بپردازد و در استخراج كليات نيز نبايد شتابزده عمل
كند. در موقع? كه فرد مشغول تجربه م? شود? نبايد به حافظه خود اعتماد كند بايد
نتايج مشاهدات خود را ثبت نمايد و سپس طبقه بند? كرده و جدول ها? مناسب? را تنظيم
سپس به نتيجه گير? بپردازد در نتيجه گير? نيز م? گويد : پس از ت?مل بسيار و زير و
رو كردن مواد جمع آور? شده? آنچه به راست? با واقعيت مطابق و قابل استفاده است م?
گيريم و باق? را دور م? اندازيم و هرگز در مسير علم شتاب و بلند پرواز? نم? كنيم.
البته م? دانيد كه مردم اروپا كم كم از خواب بيدار شدند روش ها? جديد را در كسب
علوم و فنون به كار گرفتند غير از كشاورز? به صنعت هم رو? آوردند و در اين راه
پيشرفت فوق العاده ا? كردند. مصنوعات زياد? را توليد و سپس به فكر افتادند كه مواد
خام را از كشورها? ديگر وارد كنند و معادن خود را حفظ كنند در? چاهها? نفت خود را
بستند و نفت ديگران را به ارزان ترين قيمت خريدند بدين ترتيب كشورها? ديگر مخصوصا?
كشورها? جهان سوم? عقب مانده و مسلمان را هدف قرار دادند? منابع ايشان را به غارت
بردند و مصنوعات خود را با قيمت ها? گزاف به همان ملت ها? غارت شده تحميل كردند.
و اين بيدار? مغرب زمين از زمان? شروع شد كه ما در خواب رفتيم? به خود مشغول شديم و
به وسيله اياد? استعمار ( دشمنان دانا ) و دوستان نادان گاه? به آخرت گراي? مطلق
دعوت م? شديم ناصرالدين شاه امتياز احداث راه آهن و ترامور و بهره بردار? از كليه
معادن و منابع ( به جز طلا و نقره و سنگ ها? قيمت? ) و بهره بردار? از جنگل ها و
احداث قنوات و كانال ها? آبيار? به مدت ۷۰ سال و اداره گمركات و حق صدور همه نوع
محصولات به ايران رابه مدت ۲۵ سال به يك نفر يهود? انگليس? به نام ? بارون جوليوس
دوريتر ? سپرد.
راه چاره همانگونه كه اشاره رفت به صورت پيشنهاد? زير است :
۱ ? بپذيريم كشور? هستيم عقب نگه داشته شده? زيرا هنوز نتوانسته ايم از يك سو در
مقابل بلا ياي? همچون سيل و زلزله و برآمدگ? آب دريا و ... مقاومت كنيم و ايمن
باشيم و از سو? ديگر نتوانسته ايم دردهاي? همچون فساد? دروغ? جهل و ب? سواد? و
خرافه پرست? و سرپيج? از قانون و ... را ريشه كن كنيم.
۲ ? شديدا? باور داشته باشيم كه م? توان با بهره گير? صحيح از امكانات خود و با
جهاد و تلاش و كوشش? شبانه روز? و توكل بر خدا? دانا و توانا گذشته را جبران نموده
و به كشور? پيشرفته رسيد. بدانيم كه چند عمل? جراح? شگفت
انگيز كه در نقاط مختلف كشور به وسيله جراحان زبردست ما انجام م? گيرد و نيز
درخشيدن چند دانش آموز در المپيادها? فيزيك? رياض?? شيم?? كامپيوتر در سطح جهان
گرچه موجب افتخار مل? و مذهب? ما است اما دليل بر پيشرفت کامل پزشك? يا آموزش??
نيست? بلكه وقت? در اين زمينه ها پيشرفت كرده ايم كه بهداشت عموم? تا آنجا
بالا رود كه محيط كوچه و خيابان و دشت و جنگل و رود و كوه و..... بهداشت? و عار? از
ميكروب گردد و آمار بيماران به شدت نقصان پذيرد. و در عوض بيمارستان ها? مجهز ت?سيس
كنيم و نيز در زمينه آموزش تعداد قابل ملاحظه ا? از دانش آموزان? مفاهيم اصل?
فيزيك? رياض?? شيم?? و كامپيوتر را خوب درك كنند و بينش علم? پيدا نمايند. و قادر
باشند دانش خود را در حل مسا?ل فرد? و اجتماع?? فن? و صنعت? به كار گيرند.
۳ ? همه را برا? كار بيشتر و توليد انديشه و فكر قو? تر? جديدتر و برتر تشويق كنيم.
در هر كار? از متخصصين همان رشته بهره گير? كنيم كه حضرت عل? عليه السلام فرمودند :
? وا ستعينوا ف? كل صناعه باهلها ? يعن? در هر كار? از متخصص آن بهره بگيريد.
۴ ? اختلاف سليقه را در روش ها و مديريت ها يك مس?له عاد? و طبيع? تلق? كنيم و
بدانيم در فعاليت ها? گروه? تحمل آرا? مخالفين اولين شرط همكار? با ديگران م? باشد.
همه همگام و همدل برا? رسيدن به اهداف مقدس آموزش و پرورش كوشا باشيم.
۵ ? بدانيم تنها و تنها در سايه يك آموزش و پرورش نيرومند م?
توانيم صاحب همه چيز بشويم و بر عكس اگر همه چيز داشته باشيم و فاقد آموزش و پرورش
صحيح باشيم? همه چيز را از دست خواهيم داد.
۶ ? سع? كنيم احداث كتابخانه ها? عموم?? احداث آزمايشگاهها? علوم جهت دانش آموزان و
علاقه مندان را يك فعاليت جد? صد در صد ضرور? تلق? كرده? مردم را تشويق كنيم كه
حداقل در كنار هر كتابخانه يك آزمايشگاه عموم? علوم نيز احداث نمايند.
۷ ? به معلمان خود كمك كنيم تا درس علوم را تنها همراه با آزمايش تدريس نمايند و در
آزمايشگاهها را حت? بعد از تعطيل شدن مدارس به رو? دانش آموزان علاقمند و خوش
استعداد خود بگشا?يم تا آنچه از علوم مطالعه م? كنند همراه با عمل باشد زيرا زير
بنا? تحقيق در علوم همين اجرا? آزمايش های مندرج در كتب درس? از آسان به مشكل است .
۸ ? برا? كسان? كه در احداث و تجهيز آزمايشگاه ها? عموم? و همچنين اجرا و آموزش
عمل? دروس علم? تلاش م? كنند ارج و اعتبار ويژه ا? قابل شويم.
۹ ??? با پديده ی شوم تجارت گندم نمايان جوفروش ??? آنان که به جای نو آوری? ارايه
ی روش های تدريس و...
با نوشتن کتاب های مبتذل حل المسايل يا تهيه‌ی سی‌دی‌های
پاسخ به سوالات رياضی ? علوم ? ادبيات و.... زمينه های
تفکر و انديشيدن را از کودکان نوجوانان وجوانان ايران زمين
سلب کرده و در پی سودجويی خويشند ??? مبارزه کنيم تاخرمهره های خود رابه جای لعل
درکانون جواهرفروشان عرضه نکنند. پيروزی اين سرزمين مقدس ومردم باهوش وشرافتمند آن
رنگين کمان آرزوهای اين ملت است.
منابع :
?دا?ره المعارف ايرانيکا
خاطرات ۴۷ سال تدريس
* تمامي عكس‌ها مربوط به دبستان پيشرو شهيد حسينجان زينلي گلپايگان در سال‌هاي
تحصيلي 86-85 و 85-84 مي‌باشد.
شهادت امام جعفر صادق (ع) سرآمد، فضیلت ، علم ، عبادت و تقوا تسلیت باد
وقتی وارد فضای خاک آلود و تاريک انبارشديم? پس از جستجوی زياد? به جعبه‌ي بزرگی برخورديم که درآن بيش از ۵۰ عدد پروژکتور کوچک? همراه با قريب ۵۰۰ فيلم آموزشی? داستانی و... در زير لايه‌ای از گرد و خاک به فراموشی سپرده شده بود. 
سیمای فرزانگان- مروری بر زندگی هنری استاد اکبر گلپایگانی
